Ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος βρίσκεται στο κέντρο του γόνατος και είναι ένας από τους τέσσερις μεγαλύτερους συνδέσμους στο γόνατο.
Γράφει ο Dr Αντώνης Α Θεοδωρίδης
Περιορίζει την υπερβολική πρόσθια κίνηση της κνήμης σε σχέση με το μηριαίο οστό αλλά πιο σημαντικά παρέχει στροφική σταθερότητα. Η πιο συχνή αιτία ρήξης (70%) είναι λόγω ενός ανέπαφου τραυματισμού, κατά τη διάρκεια ταχείας αλλαγής κατεύθυνσης, στροφής ή άτσαλης προσγείωσης μετά από άλμα. Στο γενικό πληθυσμό ο τραυματισμός του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου έχει συχνότητα περίπου 1 στους 3000 ενώ σε άτομα ηλικίας 16-45 ετών είναι 1 στους 1750. Αν και εμφανίζετε σε οποιαδήποτε ηλικία, συνήθως συμβαίνει σε έφηβους έως μεσήλικες. Λόγω του αυξημένου ανταγωνισμού των αθλημάτων στις νεαρές ηλικίες συναντάται ολοένα και συχνότερα στα παιδιά.
Aθλήματα που έχουν έντονες στροφικές κινήσεις του γόνατος π.χ. ποδόσφαιρο, μπάσκετ, και χάντμπολ διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο ρήξης πρόσθιου χιαστού. Στο ποδόσφαιρο και στο μπάσκετ οι γυναίκες έχουν 4 και 5 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα αντίστοιχα να υποστούν τραυματισμό του πρόσθιου χιαστού σε σχέση με τους άνδρες. Η ρήξη του πρόσθιου χιαστού προκαλεί έντονο πόνο στο γόνατο, πρήζετε πολύ και γρήγορα και ο ασθενής μερικές φορές νιώθει ή ακούει ένα κρακ μέσα στο γόνατο. Χωρίς τον πρόσθιο χιαστό ο ασθενής νιώθει το γόνατο του ασταθές κατά την ταχεία αλλαγή κατεύθυνσης ή στροφής του γόνατος, μετά από άλμα ή προσγείωση και σε μια επιτάχυνση ή επιβράδυνση. Η κλινική εξέταση από έναν εξειδικευμένο ορθοπαιδικό στις αθλητικές κακώσεις στο γόνατο μπορεί να ανιχνεύσει μια ρήξη του προσθίου χιαστού κατά 80-90%. Η μαγνητική τομογραφία επιβεβαιώνει την ρήξη αλλά βοηθάει περισσότερο στην ανίχνευση πρόσθετου τραυματισμού όπως ρήξη μηνίσκου (50-75%) και κάκωση πλάγιου συνδέσμου (~45%).
Δεν χρειάζονται χειρουργείο όλοι οι ασθενείς με ρήξη προσθίου χιαστού. Συντηρητική αγωγή θα ήταν κατάλληλη σε ασθενείς μεγαλύτερης ηλικίας ή αυτοί που έχουν μέτρια έως σοβαρή οστεοαρθρίτιδα στο γόνατο, άτομα με μικρότερες σωματικές απαιτήσεις και αθλητικές δραστηριότητες, και όσους δεν έχουν αισθήματα αστάθειας κατά τις καθημερινές δραστηριότητες.
Τα μειονεκτήματα της συντηρητικής θεραπείας είναι ότι η αποκατάσταση είναι πιο επώδυνη λόγω έλλειψης προστασίας από έναν ακέραιο πρόσθιο χιαστό και υψηλότερος κίνδυνος τραυματισμού του μηνίσκου όταν το γόνατο υπεξαρθρώνεται, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης οστεοαρθρίτιδας. Σε περιπτώσεις χρόνιας αστάθειας του προσθίου χιαστού η συχνότητα ρήξης μηνίσκου (ειδικά του έσω) είναι 75-90%. Υπάρχει αυξημένος κίνδυνος ανάπτυξης πρώιμης οστεοαρθρίτιδας εάν υπάρχει συνυπάρχουσα ρήξη μηνίσκου ή χόνδρινη βλάβη. Ο κύριος στόχος της ανακατασκευής του προσθίου χιαστού είναι η αποκατάσταση της σταθερότητας του γόνατος, η οποία επιτρέπει την επιστροφή στην άθληση και ελαττώνει τον κίνδυνο επακόλουθης αρθρίτιδας. Το 90% των ασθενών μπορούν να επιστρέψουν στον αθλητισμό στο ίδιο επίπεδο ανταγωνισμού όπως πριν από τον τραυματισμό. Μελέτες έχουν δείξει καλύτερα κλινικά αποτελέσματα μετεγχειρητικά από έναν εξειδικευμένο ορθοπαιδικό και αυξημένο ρίσκο επαναρήξης πρόσθιου χιαστού από λάθος τοποθέτηση του μοσχεύματος από έναν μη εξειδικευμένο ορθοπαιδικό.
Τα πλεονεκτήματα της ανακατασκευής του προσθίου χιαστού είναι ότι επιτρέπει την επιστροφή στα ανταγωνιστικά αθλήματα, βοηθά στην αποτροπή των επεισοδίων αστάθειας και την αναπήδηση του γόνατος, γεγονός που θα μπορούσε να προκαλέσει περαιτέρω βλάβη στο γόνατο. Επίσης επιτρέπει μια πιο φυσιολογική αίσθηση κίνησης και σταθερότητας του γόνατος.
Έρευνες έχουν δείξει ότι προσθέτοντας την εξωαρθρική τενόδεση στην ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού σε άτομα κάτω των 25 χρόνων μειώνει το ρίσκο επαναρήξης του πρόσθιου χιαστού κατά 40%. Η αποκατάσταση είναι πολύ σημαντική για να επιτευχθούν τα βέλτιστα αποτελέσματα. Πρέπει να γίνουν ασκήσεις ενδυνάμωσης και ιδιοδεκτικότητας και στα δύο πόδια καθώς υπάρχουν καλά τεκμηριωμένες ενδείξεις αυξημένου κινδύνου τραυματισμού του πρόσθιου χιαστού στο άλλο γόνατο. Eνσωματώνοντας ένα πρόγραμμα πρόληψης τραυματισμών τακτικά και μακροπρόθεσμα μπορεί να μειώσει τους τραυματισμούς του πρόσθιου χιαστού μέχρι και 90%. Μάθετε περισσότερα στο παρακάτω link για το επιδημιολογικό βάρος των ρήξεων προσθίου χιαστού, για τον μηχανισμό ρήξης, ποιοι είναι σε μεγαλύτερο κίνδυνο τραυματισμού του προσθίου χιαστού, γιατί οι γυναίκες έχουν υψηλότερο κίνδυνο τραυματισμού του προσθίου χιαστού, συμπτώματα, τι πρέπει να κάνετε εάν υποψιάζεστε ότι έχετε τραυματίσει τον πρόσθιο χιαστό σας, και οι διάφορες επιλογές αντιμετώπισης ρήξης του πρόσθιου χιαστού.
Ρήξη πρόσθιου χιαστού συνδέσμου
Ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου
Αναθεώρηση της ανακατασκευής του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου Πρόγραμμα πρόληψης τραυματισμών
Dr Αντώνης Α Θεοδωρίδης
MBBS, BSc, MRCS, MSc, CCT(UK), FRCS(Tr&Orth) Διευθυντής Ορθοπαιδικός και Τραυματολόγος
Ειδικός στα Γόνατα και στις Αθλητικές Κακώσεις
Ειδικευθείς και Μετεκπαιδευθείς στο Ηνωμένο Βασίλειο
Imperial College, London
Μαρούσι, Αθήνα
Τηλ.: 6940869069
Ο Αντώνης Α Θεοδωρίδης MBBS, BSc, MRCS, MSc, CCT(UK), FRCS(Tr&Orth) είναι Διευθυντής Ορθοπαιδικός Χειρουργός και Τραυματολόγος, ειδικευθείς και μετεκπαιδευθείς στα γόνατα και στις αθλητικές κακώσεις σε διεθνούς φήμης Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου έζησε για 30+ χρόνια. Γεννήθηκε και σπούδασε στο Λονδίνο, αλλά αποφάσισε να γυρίσει στην πατρίδα του για να προσφέρει τις υπηρεσίες.
‘Εχει αποκτήσει μεγάλη εμπειρία στο Εθνικό Σύστημα Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου (NHS), όπου εργάστηκε για 17 χρόνια και διαθέτει πιστοποιημένο logboook άνω των 6000 εγχειρήσεων. Τώρα εργάζεται στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών και επισκέπτεται το American Medical Centre στη Λευκωσία.
Αποφοίτησε από την επίλεκτη Ιατρική Σχολή Imperial College, London, και είναι μέλος του Βασιλικού Κολλεγίου της Μεγάλης Βρετανίας (FRCS). Έκανε 3 χρόνια υπερεξειδίκευση στα γόνατα και αποπεράτωσε 5 Senior Knee Fellowships σε διακεκριμένα Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία NHS σε Λονδίνο, Coventry, Bristol, Leeds, και Southampton, δουλεύοντας δίπλα σε πρωτοπόρους στον τομέα, οι οποίοι καθοδηγούν την παγκόσμια ορθοπαιδική κοινότητα για τις καλύτερες χειρουργικές και συντηρητικές θεραπείες και βλέπουν διάσημους πρωταθλητές από όλα τα αθλήματα, συμπεριλαμβανομένων και κορυφαίων ομάδων ποδοσφαίρου της Premiership και Rugby.
Απέκτησε μεγάλη εμπειρία στις αθλητικές κακώσεις, στην πρόληψη τραυματισμών στα γόνατα και κάτω άκρα, στην ανακατασκευή και αναθεώρηση των συνδέσμων, όπως ο πρόσθιος χιαστός, εξωαρθρική τενόδεση (που μειώνει το ρίσκο ρήξης του χιαστού κατά 40%), στη συρραφή και μεταμοσχεύσεις μηνίσκων, την αποκατάσταση χόνδρινων βλαβών, πρόσθια γοναλγία, αστάθεια επιγονατίδας, τροχιλιοπλαστική, οστεοτομίες γύρο από το γόνατο, αρθροπλαστική γόνατος, και βλαστοκύταρα, χρησιμοποιώντας καινοτόμες τεχνικές που συμβάλλουν στην σύντομη αποθεραπεία του ασθενούς. Η υπερεξειδίκευση στην αρθροπλαστική γόνατος (ολική, μονοδιαμερισματική, επιγονατιδομηριαιάς, και αναθεώρηση) αποκτήθηκε σε πολυάριθμα τριτοβάθμια εξειδικευμένα κέντρα στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Προσπαθεί να είναι πάντοτε ενημερωμένος σχετικά με την πρόοδο της χειρουργικής του γόνατος, πιστεύει ακράδαντα στη συντηρητική θεραπεία των ασθενών, αλλά και στην παροχή της υψηλότερης ποιότητας θεραπείας εφαρμόζοντας πρωτοποριακές, αλλά και τεκμηριωμένες θεραπευτικές τεχνικές.
Ρήξη Πρόσθιου Χιαστού Συνδέσμου
