Πώς γίνεται ένα μωρό να μπορεί να «κολυμπήσει» κάτω από την επιφάνεια του νερού χωρίς φυσικά να έχει μάθει κολύμπι;
Στο βίντεο θα δείτε την εξήγηση του φαινομένου το οποίο οι ειδικοί αποκαλούν «diving reflex». Αυτή την αντίδραση καταδύσεων την έχουν οι άνθρωποι και άλλα θηλαστικά και ουσιαστικά πρόκειται για ένα σύνολο αντανακλαστικών που ενεργοποιούνται όταν το πρόσωπό μας ψύχεται (όπως από το νερό κατά τη διάρκεια μιας κατάδυσης) ή αν κρατάμε την αναπνοή μας.
Το αντανακλαστικό κατάδυσης είναι ένας έξυπνος φυσιολογικός μηχανισμός που επιτρέπει στο σώμα να διαχειρίζεται και να ανέχεται ένα χαμηλότερο επίπεδο οξυγόνου.
Τι συμβαίνει εκείνη τη στιγμή στο σώμα μας; Τρεις είναι οι κύριες αλλαγές:
1. Βραδυκαρδία, επιβράδυνση του καρδιακού ρυθμού. Ο ανθρώπινος καρδιακός ρυθμός επιβραδύνει 10 – 30% και έως και 50% ή περισσότερο σε εκπαιδευμένους ιδιώτες.
2. Περιφερική αγγειοσυστολή (μια στένωση των αιμοφόρων αγγείων για τη μείωση της ροής του αίματος με μυϊκή συστολή στον τοίχο του αιμοφόρο αγγείο), προκαλεί μειωμένη ροή του αίματος στα άκρα εξασφαλίζοντας ότι τα ευαίσθητα σε οξυγόνο όργανα όπως ο εγκέφαλος και η καρδιά λαμβάνουν οξυγόνο. 3. Κατά τη διάρκεια βαθιάς κατάδυσης, μια μετατόπιση του αίματος εμφανίζεται επιτρέποντας το πλάσμα του αίματος και το νερό να περάσει μέσα από τα όργανα και κυκλοφορικά τείχη στην θωρακική κοιλότητα για να προστατεύσει τα όργανα από την αύξηση της πίεσης. Οι πνεύμονες σταδιακά γεμίζουν με πλάσμα αίματος, το οποίο απορροφάται ξανά όταν πέφτει η πίεση.
Η επιβράδυνση του καρδιακού ρυθμού εμφανίζεται σχετικά γρήγορα με την επαφή του προσώπου με κρύο νερό.
Τα νεύρα του προσώπου μεταδίδουν τις πληροφορίες στον εγκέφαλο που νευρώνει το πνευμογαστρικό νεύρο (10th κρανιακό νεύρο) προκαλώντας βραδυκαρδία και περιφερική αγγειοσυστολή. Όσο πιο κρύο το νερό, τόσο ταχύτερη η αντίδραση. Θερμοκρασίες άνω των 21 °C (70 °F) δεν προκαλούν ανταπόκριση. Η μειωμένη ροή του αίματος στα άκρα εμφανίζεται πιο σταδιακά. Το αντανακλαστικό είναι προληπτικό επειδή ξεκινά πριν το επίπεδο οξυγόνου γίνει εξαιρετικά χαμηλό. Επιπλέον, η μεγάλη ποσότητα αίματος που συσσωρεύεται στα αιμοφόρα αγγεία των πνευμόνων λειτουργεί ως προστατευτικό μέτρο, επειδή τα υγρά – σε αντίθεση με τους ιστούς και τα οστά – δεν μπορούν να συμπιεστούν. Έτσι, το αίμα εμποδίζει τους πνεύμονες να καταρρεύσουν κάτω από την υψηλή πίεση του βυθού.
Όταν η αγγειοσυστολή αφαιρεί το αίμα από τα χέρια και τα πόδια, η ποσότητα του αίματος που έχουμε στη διάθεσή μας συγκεντρώνεται σε ένα «μικρό» κυκλοφορικό σύστημα μεταξύ των πνευμόνων, της καρδιάς και του εγκεφάλου. Αυτά είναι τα πιο ευαίσθητα από οξυγόνου όργανα του σώματος και η μετατόπιση του αίματος είναι έτσι ένας τέλειος μηχανισμός επιβίωσης σε χαμηλό επίπεδο οξυγόνου. Επιπλέον, η μείωση του καρδιακού ρυθμού βοηθά στη χαμηλότερη κατανάλωση οξυγόνου, δεδομένου ότι ο καρδιακός μυς λειτουργεί σε χαμηλότερη ένταση.
Αυτός, λοιπόν, είναι σύμφωνα με τους ειδικούς και ο βασικός λόγος για τον οποίο ακόμα και τα βρέφη μπορούν να ανταποκριθούν ενστικτωδώς κάτω από το νερό. Δείτε το βίντεο…