Γνωρίζεις τι είναι -πραγματικά- το διαδίκτυο;
Το διαδίκτυο είναι τεράστια διασύνδεση δικτύων υπολογιστών που αποτελούνται από εκατομμύρια υπολογιστικές συσκευές.
Οι επιτραπέζιοι υπολογιστές, τα mainframes, τα smartphones, τα tablet , οι μονάδες GPS, οι κονσόλες βιντεοπαιχνιδιών και οι έξυπνες συσκευές συνδέονται όλα με το διαδίκτυο. Καμία οργάνωση δεν διαθέτει ή ελέγχει το διαδίκτυο.
Ο Παγκόσμιος Ιστός (World Wide Web) ή ο ιστοχώρος, για συντομία, είναι ο χώρος όπου το ψηφιακό περιεχόμενο εξυπηρετείται στους χρήστες του διαδικτύου.
Για αρχάριους που προσπαθούν να κατανοήσουν το Διαδίκτυο και τον Παγκόσμιο Ιστό, η κατανόηση των πιο κάτω βασικών όρων θα βοηθήσει. 1 – Πρόγραμμα περιήγησης
Όλοι οι χρήστες του Διαδικτύου έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο μέσω του προγράμματος περιήγησης ιστού, το οποίο περιλαμβάνεται στους υπολογιστές και τις κινητές συσκευές. 2 – Ιστοσελίδα Σκεφτείτε την ιστοσελίδα ως σελίδα σε ένα περιοδικό. 3 – URL
Είναι οι διευθύνσεις του προγράμματος περιήγησης ιστού των σελίδων και των αρχείων στο διαδίκτυο. Με μια διεύθυνση URL, μπορείτε να εντοπίσετε και να προσθέσετε σελιδοδείκτες σε συγκεκριμένες σελίδες και αρχεία για το πρόγραμμα περιήγησης ιστού σας. 4 – HTTP και HTTPS
HTTP είναι το ακρωνύμιο για το “Hypertext Transfer Protocol”, 5 – HTML και XML Η γλώσσα σήμανσης υπερκειμένου είναι η γλώσσα προγραμματισμού των ιστοσελίδων. Το HTML δίνει εντολή στο πρόγραμμα περιήγησης ιστού να εμφανίζει κείμενο και γραφικά με συγκεκριμένο τρόπο. Οι αρχάριοι χρήστες του διαδικτύου δεν χρειάζεται να γνωρίζουν την κωδικοποίηση HTML για να απολαμβάνουν τις ιστοσελίδες που προσφέρει η γλώσσα προγραμματισμού στα προγράμματα περιήγησης. 6 – Διεύθυνση IP
Ο υπολογιστής μας και κάθε συσκευή που συνδέεται στο διαδίκτυο χρησιμοποιεί μια διεύθυνση πρωτοκόλλου Internet για αναγνώριση. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι διευθύνσεις IP εκχωρούνται αυτόματα. Οι αρχάριοι δεν χρειάζεται συνήθως να αντιστοιχίσουν μια διεύθυνση IP. 7 – ISP
Χρειάζεστε έναν πάροχο υπηρεσιών Internet για να έχετε πρόσβαση στο διαδίκτυο. Μπορείτε να έχετε πρόσβαση σε έναν δωρεάν ISP στο σχολείο, σε μια βιβλιοθήκη ή στην εργασία σας ή μπορείτε να πληρώσετε έναν ιδιωτικό ISP στο σπίτι. Ένας ISP είναι η εταιρεία ή κυβερνητική οργάνωση που σας συνδέει στο τεράστιο διαδίκτυο. 8 – Router
Ένας συνδυασμός δρομολογητή ή δρομολογητή-μόντεμ είναι η συσκευή υλικού που λειτουργεί ως “αστυνομικός” επισκεψιμότητας για σήματα δικτύου που φτάνουν στο σπίτι ή την επιχείρησή σας από τον ISP σας. 9 – ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ
Το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο συνήθως διαχειρίζεται μια υπηρεσία ηλεκτρονικού ταχυδρομείου -mail ή Yahoo Mail, για παράδειγμα, ή ένα εγκατεστημένο πακέτο λογισμικού, όπως το Microsoft Outlook ή το Apple Mail. 10 – Email Spam και φίλτρα
Το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ανεπιθύμητης αλληλογραφίας έρχεται σε δύο κύριες κατηγορίες: διαφημίσεις μεγάλου όγκου, οι οποίες είναι ενοχλητικές, και οι χάκερ προσπαθούν να σας παρασύρουν στη διάδοση των κωδικών σας, κάτι που είναι επικίνδυνο. 11 – Μέσα ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ
Τα κοινωνικά μέσα είναι ο ευρύς όρος για κάθε ηλεκτρονικό εργαλείο που επιτρέπει στους χρήστες να αλληλοεπιδρούν με χιλιάδες άλλους χρήστες. 12 – ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ
Το ηλεκτρονικό εμπόριο είναι η συναλλαγή των επιχειρήσεων που πωλούν και αγοράζουν online. 13 – Κρυπτογράφηση και έλεγχο ταυτότητας
Η κρυπτογράφηση χρησιμοποιεί πολύπλοκες μαθηματικές φόρμουλες για να μετατρέψει τα ιδιωτικά δεδομένα που μόνο αξιόπιστοι αναγνώστες μπορούν να αποκρυπτογραφήσουν. 14 – Λήψη (Download)
Η λήψη είναι ένας ευρύς όρος που περιγράφει τη μεταφορά ενός αρχείου, εικόνας, τραγουδιού, προγράμματος, που βρίσκετε στο Διαδίκτυο ή στον Παγκόσμιο Ιστό στον υπολογιστή σας ή σε άλλη συσκευή. 15 – Cloud Computing
Το Cloud computing ξεκίνησε ως όρος για να περιγράψει λογισμικό που ήταν σε απευθείας σύνδεση στο internet, αντί γίνει μια αγορά προγράμματος και στην συνέχεια να το εγκαταστήσετε στον υπολογιστή σας. 16 – Τείχος προστασίας
Το τείχος προστασίας είναι ένας γενικός όρος που περιγράφει ένα εμπόδιο κατά της καταστροφής. Στην περίπτωση των υπολογιστών, ένα τείχος προστασίας αποτελείται από λογισμικό ή υλικό που προστατεύει τον υπολογιστή σας από τους χάκερ και τους ιούς. 17 – Κακόβουλο λογισμικό
Το κακόβουλο λογισμικό είναι ο ευρύς όρος για την περιγραφή κάθε κακόβουλου λογισμικού που έχει σχεδιαστεί από hackers. 18 – Trojan
Ένα trojan είναι ένα ειδικό είδος προγράμματος hacker που βασίζεται στο χρήστη ώστε να τον καλωσορίσει και να το ενεργοποιήσει. Ονομάστηκε έτσι μετά τη διάσημη ιστορία του Δούρειου Ίππου, ένα πρόγραμμα trojan “μεταμφιέζεται” ως νόμιμο αρχείο ή πρόγραμμα λογισμικού. 19 – Phishing
Το ηλεκτρονικό “ψάρεμα” (phishing) είναι η χρήση ηλεκτρονικών μηνυμάτων και ιστοσελίδων που θα σας παρασύρουν για να πληκτρολογήσετε τους αριθμούς λογαριασμού και τους κωδικούς πρόσβασης / PIN. 20 – Blogs
Ένα blog είναι μια σύγχρονη στήλη του online συγγραφέα.
Ένα πρόγραμμα περιήγησης είναι ένα πακέτο δωρεάν λογισμικού ή μια εφαρμογή για κινητά που σας επιτρέπει να βλέπετε ιστοσελίδες, γραφικά και το μεγαλύτερο μέρος του διαδικτυακού περιεχομένου. Τα πιο δημοφιλή προγράμματα περιήγησης ιστού περιλαμβάνουν τον Chrome, τον Firefox, τον Internet Explorer και το Safari, αλλά υπάρχουν πολλά άλλα.
Το πρόγραμμα περιήγησης έχει σχεδιαστεί ειδικά για να μετατρέπει τον κώδικα HTML και XML στον υπολογιστή, σε έγγραφα αναγνώσιμα από τον άνθρωπο.
Τα προγράμματα περιήγησης εμφανίζουν ιστοσελίδες. Κάθε ιστοσελίδα έχει μια μοναδική διεύθυνση που ονομάζεται διεύθυνση URL.
Μπορεί να δείτε κείμενο, φωτογραφίες, εικόνες, διαγράμματα, συνδέσμους, διαφημίσεις και πολλά άλλα σε οποιαδήποτε σελίδα βλέπετε.
Συχνά, κάνετε κλικ ή αγγίξτε μια συγκεκριμένη περιοχή μιας ιστοσελίδας για να επεκτείνετε τις πληροφορίες ή να μεταβείτε σε μια σχετική ιστοσελίδα.
Κάνοντας κλικ σε ένα σύνδεσμο – ένα απόσπασμα κειμένου που εμφανίζεται με διαφορετικό χρώμα από το υπόλοιπο κείμενο – σας μεταφέρει σε διαφορετική ιστοσελίδα. Εάν θέλετε να επιστρέψετε, χρησιμοποιείτε τα βέλη που παρέχονται για το σκοπό αυτό σε σχεδόν κάθε πρόγραμμα περιήγησης.
Αρκετές ιστοσελίδες σχετικά με ένα σχετικό θέμα δημιουργούν έναν ιστότοπο.
Μια διεύθυνση URL έχει την εξής μορφή: http://www.examplewebsite.com/mypage
Μερικές φορές είναι μακρύτερες και πιο περίπλοκες, αλλά όλες ακολουθούν αναγνωρισμένους κανόνες για την ονομασία διευθύνσεων URL.
Οι διευθύνσεις URL αποτελούνται από τρία μέρη για τη διεύθυνση μιας σελίδας ή ενός αρχείου:
Οι περισσότερες ιστοσελίδες χρησιμοποιούν το πρωτόκολλο http ή https, αλλά υπάρχουν και άλλα πρωτόκολλα.
Ο τομέας ανώτατου επιπέδου, ο οποίος συχνά τελειώνει με .gr, .com, .net, .edu ή .org αλλά μπορεί επίσης να τερματίσει σε έναν από τους πολλούς άλλους που έχουν επίσημα αναγνωριστεί.
Το HTTPS είναι το ακρωνύμιο για το “Hypertext Transfer Protocol Secure.”
Αυτό δείχνει ότι η ιστοσελίδα έχει ένα πρόσθετο επίπεδο κρυπτογράφησης για να αποκρύψει τις προσωπικές σας πληροφορίες και τους κωδικούς πρόσβασης από άλλους.
Κάθε φορά που συνδέεστε στον ηλεκτρονικό τραπεζικό σας λογαριασμό ή σε έναν ιστότοπο αγορών στον οποίο εισάγετε πληροφορίες πιστωτικής κάρτας, αναζητήστε “https” στη διεύθυνση URL για την ασφάλεια.
Η XML επικεντρώνεται στην καταλογογράφηση και τη βάση δεδομένων του περιεχομένου κειμένου μιας ιστοσελίδας.
Το XHTML είναι ένας συνδυασμός HTML και XML.
Μια διεύθυνση IP μπορεί να μοιάζει με κάτι τέτοιο: 202.3.104.55 ή 21DA: D3: 0: 2F3B: 2ΑΑ: FF: FE28: 9C5A.
Κάθε υπολογιστής, κινητό τηλέφωνο και κινητή συσκευή που έχει πρόσβαση στο Διαδίκτυο έχει αντιστοιχιστεί με μια διεύθυνση IP.
Μπορεί να είναι μια μόνιμη διεύθυνση IP ή η διεύθυνση IP μπορεί να αλλάξει περιστασιακά, αλλά είναι πάντα ένα μοναδικό αναγνωριστικό.
Ένας ISP προσφέρει μια ποικιλία υπηρεσιών: πρόσβαση σε ιστοσελίδα, ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, φιλοξενία ιστοσελίδων και ούτω καθεξής. Οι περισσότεροι πάροχοι υπηρεσιών διαδικτύου προσφέρουν διάφορες ταχύτητες σύνδεσης στο διαδίκτυο με μηνιαία αμοιβή.
Μπορείτε να επιλέξετε να πληρώσετε περισσότερα για σύνδεση στο internet υψηλής ταχύτητας εάν θέλετε να προβάλλετε ταινίες ή επιλέξτε ένα λιγότερο δαπανηρό πακέτο εάν χρησιμοποιείτε το διαδίκτυο κυρίως για φωτογράφηση και email.
Ένας δρομολογητής μπορεί να είναι ενσύρματο ή ασύρματο ή και τα δύο.
Ο δρομολογητής σας παρέχει προστασία εναντίον των χάκερ και κατευθύνει το περιεχόμενο στον συγκεκριμένο υπολογιστή, τη συσκευή, τη συσκευή ροής.
Συχνά ο πάροχος ISP παρέχει τον δρομολογητή δικτύου που προτιμά για την υπηρεσία Διαδικτύου. Όταν συμβαίνει αυτό, ο δρομολογητής έχει διαμορφωθεί κατάλληλα με της πληροφορίες για την σύδνεση.
Εάν επιλέξετε να χρησιμοποιήσετε διαφορετικό δρομολογητή, ίσως χρειαστεί να καταχωρίσετε εσείς τις πληροφορίες σύνδεσης σε αυτό.
Οι αρχάριοι αρχίζουν δημιουργώντας μια διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Ωστόσο, δεν περιορίζεστε σε μία διεύθυνση ή υπηρεσία ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
Το φιλτράρισμα είναι η δημοφιλής – αλλά – ατελής άμυνα κατά του spam. Το φιλτράρισμα είναι ενσωματωμένο σε πολλά προγράμματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
Το φιλτράρισμα χρησιμοποιεί λογισμικό που διαβάζει το εισερχόμενο μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου για συνδυασμούς λέξεων-κλειδιών και στη συνέχεια είτε διαγράφει, είτε τοποθετεί σε καραντίνα μηνύματα που φαίνεται να είναι ανεπιθύμητα.
Αναζητήστε ένα φάκελο ανεπιθύμητης αλληλογραφίας ή ανεπιθύμητης αλληλογραφίας στο γραμματοκιβώτιό σας για να δείτε το email που έχετε αποθηκεύσει σε καραντίνα ή φίλτρα.
Η τράπεζά σας δεν θα στείλει μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και θα σας ζητήσει τον κωδικό πρόσβασης.
Οτιδήποτε ακούγεται πολύ καλό για να είναι αλήθεια δεν είναι αλήθεια. Αν δεν είστε σίγουροι, μην κάνετε κλικ σε κανέναν σύνδεσμο του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και επικοινωνήστε με τον αποστολέα (την τράπεζά σας ή με οποιονδήποτε) για επικύρωση.
Το Facebook και το Twitter είναι από τους μεγαλύτερους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης. Το LinkedIn είναι ένας συνδυασμός κοινωνικού και επαγγελματικού χώρου. Άλλες δημοφιλείς τοποθεσίες περιλαμβάνουν το YouTube, το Google+, το Instagram, το Pinterest, το Snapchat, το Tumblr και το Reddit.
Οι ιστότοποι κοινωνικών μέσων προσφέρουν δωρεάν λογαριασμούς σε όλους.
Με αυτόν τον τρόπο μπορείτε να συμμετάσχετε σε μια ομάδα όπου γνωρίζετε ήδη ανθρώπους.
Όπως συμβαίνει με όλα τα σχετικά με το διαδίκτυο θέματα, προστατεύστε τα προσωπικά σας στοιχεία όταν εγγραφείτε σε δικτυακούς τόπους. Οι περισσότεροι από αυτούς προσφέρουν τμήμα προστασίας προσωπικών δεδομένων όπου μπορείτε να επιλέξετε τι να αποκαλύψετε σε άλλους χρήστες του ιστότοπου και τι όχι.
Οι αγορές στο διαδίκτυο εξερράγησαν σε δημοτικότητα εις βάρος των παραδοσιακών καταστημάτων και εμπορικών κέντρων.
Κάθε γνωστός έμπορος λιανικής πώλησης διαθέτει έναν ιστότοπο που προβάλλει και πουλάει τα προϊόντα του.
Κατά την αγορά στο διαδίκτυο, σας ζητείται να καταχωρίσετε μια πιστωτική κάρτα, πληροφορίες PayPal ή άλλα στοιχεία πληρωμής.
Θέλει πολύ μεγάλη προσοχή στις συναλλαγές μας online.
Η κρυπτογράφηση αποτελεί τη βάση για το πώς χρησιμοποιούμε το διαδίκτυο ως αγωγό για τη διεξαγωγή αξιόπιστων επιχειρήσεων, όπως η ηλεκτρονική τραπεζική και η ηλεκτρονική αγορά πιστωτικών καρτών. Όταν υπάρχει αξιόπιστη κρυπτογράφηση, οι τραπεζικοί σας αριθμοί και οι αριθμοί πιστωτικών καρτών παραμένουν ιδιωτικοί.
Ο έλεγχος ταυτότητας σχετίζεται άμεσα με την κρυπτογράφηση. Ο έλεγχος ταυτότητας είναι ο πολύπλοκος τρόπος με τον οποίο τα συστήματα ηλεκτρονικών υπολογιστών επαληθεύουν ότι είστε αυτός που λέτε ότι είστε.
Για παράδειγμα, μπορεί να θέλετε να: Κατεβάστε ένα νέο μουσικό ringtone για το κινητό σας τηλέφωνο, να κάνετε λήψη ενός δοκιμαστικού αντιγράφου του Microsoft Office, κτλ..
Όσο μεγαλύτερο είναι το αρχείο που αντιγράφετε, τόσο περισσότερο χρειάζεται η λήψη για μεταφορά στον υπολογιστή σας. Μερικές λήψεις χρειάζονται δευτερόλεπτα, μερικές παίρνουν λίγα λεπτά ή περισσότερο ανάλογα με την ταχύτητα του Internet σας.
Το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου είναι ένα παράδειγμα του cloud computing. Το email του χρήστη είναι αποθηκευμένο και έχει πρόσβαση στο σύννεφο του διαδικτύου.
Όλο και περισσότερο, οι υπηρεσίες προσφέρουν αποθήκευση cloud αρχείων για να διευκολύνουν την πρόσβαση στα αρχεία σας από περισσότερες από μία συσκευές. Είναι δυνατή η αποθήκευση αρχείων, φωτογραφιών και εικόνων στο σύννεφο και στη συνέχεια η πρόσβαση σε αυτά από φορητό υπολογιστή, κινητό τηλέφωνο, tablet ή άλλη συσκευή. Το Cloud computing καθιστά δυνατή τη συνεργασία μεταξύ ατόμων για τα ίδια αρχεία στο σύννεφο. Παράδειγμα Cloud είναι το OneDrive, Dropbox, Google Drive, κτλ..
Τα τείχη προστασίας υπολογιστών κυμαίνονται από μικρά πακέτα λογισμικού προστασίας από ιούς μέχρι πολύπλοκες και δαπανηρές λύσεις λογισμικού και υλικού. Μερικά τείχη προστασίας είναι δωρεάν.
Το ίδιο το Λειτουργικό σύστημα (Windows) διαθέτει ένα τείχος προστασίας που μπορείτε να ενεργοποιήσετε.
Το κακόβουλο πρόγραμμα περιλαμβάνει ιούς, trojans, keyloggers, προγράμματα “ζόμπι” και οποιοδήποτε άλλο λογισμικό που επιδιώκει να κάνει ένα από τα τέσσερα πράγματα:
• Να “χαλάσει” τον υπολογιστή σας με κάποιο τρόπο
• Να κλέψει τις προσωπικές σας πληροφορίες
• Να πάρει τον έλεγχο του υπολογιστή σας (zombie) για άλλους σκοπούς
• Σας προτρέπει-εξαναγκάζει να αγοράσετε κάτι
Τα προγράμματα κακόβουλου λογισμικού είναι οι ωρολογιακές βόμβες και τα κακά υπηρέτρια των ανέντιμων προγραμματιστών. Προστατεύστε τον εαυτό σας με ένα τείχος προστασίας και γνωρίστε πώς να αποτρέψετε την πρόσβαση αυτών των προγραμμάτων στον υπολογιστή σας
Μερικές φορές είναι ένα αρχείο ταινιών μέσα σε ένα αθώο φάκελο ή ένα πρόγραμμα που προσποιείται ότι είναι πραγματικό λογισμικό κατά των χάκερ.
Προστατεύστε τον εαυτό σας με το να μην κάνετε λήψη αρχείων που σας αποστέλλονται σε μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή αρχεία όπου είναι άγνωστη η προέλευσή τους.
Συχνά με τη μορφή ψεύτικων μηνυμάτων προειδοποίησης PayPal ή ψεύτικων οθονών σύνδεσης με τράπεζες, οι επιθέσεις ηλεκτρονικού “ψαρέματος” ( phishing) μπορεί να είναι πειστικές σε όσους δεν εκπαιδεύονται να παρακολουθούν τα ψιλά γράμματα.
Οι ερασιτέχνες και επαγγελματίες συγγραφείς δημοσιεύουν σε ιστολόγια για κάθε είδους θέματα: τα ενδιαφέροντα τους για το χόμπι στο paintball και το τένις, τις απόψεις τους για την υγειονομική περίθαλψη, τα σχόλια τους σχετικά με τα κουτσομπολιά των προσωπικοτήτων, τα blogs φωτογραφιών των αγαπημένων εικόνων ή τις τεχνικές συμβουλές σχετικά με τη χρήση του Microsoft Office.
Ο καθένας μπορεί να ξεκινήσει ένα blog.
Τα blog συνήθως οργανώνονται χρονολογικά και με λιγότερες διατυπώσεις από έναν ιστότοπο.
Πολλοί από αυτούς αποδέχονται και απαντούν σε σχόλια.
Τα blogs διαφέρουν σε ποιότητα από ερασιτεχνικό σε επαγγελματικό.