ΑΕΛ Καλλονής: «Σχολικός εκφοβισμός… φαινόμενο με ανησυχητικές διαστάσεις»

Η ΑΕΛ Καλλονής μέσω της ψυχολόγου – παιδοψυχολόγου της ομάδας, Μαρία Βερβερή, δημοσίευσε ένα άρθρο σχετικά με τον σχολικό εκφοβισμό, ένα φαινόμενο που έχει πάρει αρνητικές διαστάσεις στις μέρες μας.

Πραγματικά αξίζει να το διαβάσετε! Στο παρακάτω άρθρο αναφέρονται οι μορφές σχολικού εκφοβισμού, ενώ παράλληλα δίνονται χρήσιμες συμβουλές σε γονείς αλλά και παιδιά. για το πως θα αντιμετωπίσουν το φαινόμενο αυτό.

Πιο αναλυτικά:

«Το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού ή bullying, όπως είναι γνωστός ο όρος στη διεθνή βιβλιογραφία, έχει αρχίσει να παίρνει ανησυχητικές διαστάσεις στη σχολική κοινότητα και να τρομάζει τους γονείς. Συνεχώς αυξάνει ο αριθμός των παιδιών που παραπονιούνται ότι έχουν πέσει θύματα κοροϊδίας άλλων παιδιών και εκφράζουν την απόγνωση τους και τις δικές τους εμπειρίες ως θύματα εκφοβισμού από συμμαθητές, συνομηλίκους τους ή παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας.

Σε σχετική έρευνα που διενεργήθηκε από το ελληνικό Υπουργείο Παιδείας κατά τα σχολικά έτη 2004-5 και 2005-6, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού είναι αντιληπτό από τους μαθητές σε διάφορες μορφές και διαστάσεις. Οι μισοί από τους μαθητές και τις μαθήτριες αναγνωρίζουν τις μορφές της σχολικής βίας. Τα αγόρια είναι συχνότερα δράστες και θύματα του bullying είναι κυρίως κορίτσια, αν και τελευταία αυξάνει ο αριθμός των κοριτσιών που λειτουργούν και σαν θύτες. Το 10-13% δήλωσαν ότι είχαν βιώσει ως θύματα το φαινόμενο κυρίως με τη λεκτική του μορφή σε χώρους στο σχολείο χωρίς επίβλεψη από τους εκπαιδευτικούς όπως είναι η αυλή, οι τουαλέτες, ο διάδρομος και η τάξη στο διάλειμμα.

Μορφές σχολικού εκφοβισμού

Σωματικός εκφοβισμός: που εκδηλώνεται με χτυπήματα, κλωτσιές, μπουνιές, τραβήγματα μαλλιών, δαγκωνιές. Ακόμη, μπορεί να περιλαμβάνει τη σεξουαλική παρενόχληση, ανεπιθύμητα αγγίγματα, προσβλητικά γράμματα και εικόνες.

Λεκτικός εκφοβισμός: που εκδηλώνεται με παρατσούκλια και πειράγματα τα οποία μπορεί να είναι μοχθηρά αλλά μπορεί να προβούν και σε σαρκασμό. Απόδοση πειρακτικών ονομάτων, απειλών και βρίσιμο, αγενή, ρατσιστικά και σεξιστικά σχόλια είναι μερικές από τις μορφές εκδήλωσης αυτού του συγκεκριμένου τύπου του φαινομένου.

Συναισθηματικός εκφοβισμός: το κύριο χαρακτηριστικό αυτής της μορφής συνδέεται με τη δημιουργία ενός κλίματος φόβου για το μαθητή- μαθήτρια, με οποιαδήποτε πράξη που προκαλεί στο θύμα ψυχολογικό πόνο. Για παράδειγμα, η αποφυγή από τους συνομηλίκους, η σκόπιμη απομόνωση του, η καταστροφή προσωπικών αντικειμένων και ο εκβιασμός για χρήματα.

Ηλεκτρονικός εκφοβισμός: ο ηλεκτρονικός εκφοβισμός, γνωστός και ως cyberbullying, αποτελεί τη νεότερη μορφή του φαινομένου. Μπορεί να εκδηλωθεί είτε με τη χρήση του κινητού τηλεφώνου, του ηλεκτρονικού υπολογιστή είτε με τη χρήση κάμερας. Κοινό χαρακτηριστικό όλων αυτών των εκδηλώσεων αποτελεί το προσβλητικό και απειλητικό περιεχόμενο τους με σκοπό την ταπείνωση και την απειλή του παιδιού.

Χαρακτηριστικά των παιδιών (θύτες και θύματα)

Τα παιδιά – θύματα, βάσει διεθνών και ελληνικών ερευνητικών δεδομένων, εμφανίζουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, αδυναμία επίλυσης προβλημάτων, καταθλιπτικά στοιχεία, συναισθηματικές δυσκολίες, αίσθημα μοναξιάς, ενώ οι χαμηλές σχολικές επιδόσεις και οι απουσίες κατά την φοίτηση είναι συχνά φαινόμενα. Τα παιδιά – θύματα εμφανίζουν στο μέλλον αδυναμία να αναλάβουν ευθύνες, να επιδείξουν συνέπεια στον κοινωνικό τους ρόλο, να συνάψουν διαπροσωπικές σχέσεις ή να έχουν ομαλή σεξουαλική ζωή.

Από την άλλη τα παιδιά – θύτες εμφανίζουν αυξημένα ποσοστά μελλοντικής παραβατικής συμπεριφοράς, χρήσης ουσιών και εμπλοκής με το νόμο και χαρακτηρίζονται από αδυναμία τήρησης κανόνων και ορίων, διογκωμένη συνήθως αυτοεικόνα, επιθετικότητα, έντονο παρορμητισμό, μειωμένη ικανότητα αυτοελέγχου, έλλειψη αίσθησης του μέτρου και απόλυτη έλλειψη ενσυναίσθησης ( της δεξιότητας εκείνης να μπορούν να μπαίνουν στη θέση του άλλου και να νιώθουν τον πόνο που του προκαλούν).

Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς:

Ακούστε το παιδί σας και φροντίστε τους φόβους και τα συναισθήματα που νοιώθει.
Καλό είναι να «μην πάρετε την κατάσταση στα χέρια σας» (εξαρτάται και από την ηλικία του παιδιού) καθώς είναι πιθανό το παιδί να αισθανθεί πως χάνει ακόμη περισσότερο τον έλεγχο.
Βοηθήστε το παιδί σας να δουλέψει, σε πρώτο στάδιο, με τις δικές του μη βίαιες τεχνικές και στρατηγικές για να διαχειριστεί την συγκεκριμένη κατάσταση.
Ενθαρρύνετε το παιδί σας να μιλά. Είναι καλό να μάθει πως όσο οδυνηρή και δύσκολη είναι μια κατάσταση αξίζει να ψάξει να βρει τρόπους να τη διαχειριστεί.
Αξιοποιήστε δυνατότητες και ικανότητες του παιδιού και χτίστε βήμα βήμα την αυτό- εκτίμησή του.
Φροντίστε ώστε το παιδί να μην βιώσει πως ο εκφοβισμός που υφίσταται είναι δικό του σφάλμα ή ότι έχει κάποιο μειονέκτημα.
Ενθαρρύνετε το να βρει εναλλακτικές παρέες και φίλους και να αλληλεπιδράσει ώστε να γίνει σαφές πως δεν συμβαίνει παντού το ίδιο. Να αναγνωρίσει πως υπάρχουν και συνομήλικοι που μπορούν να συνυπάρξουν αρμονικά. Θα είναι αρκετά βοηθητικό για το παιδί αφού θα μπορεί να αναγνωρίσει που μπορεί να νοιώθει και να είναι ασφαλές».